Wat heeft de dino te maken met micro-agressie?
- 07 - 12 - 2020
- Blogs
Ik ben thuis aan het werk. Vandaag werk ik aan mijn grote eettafel die in de keuken staat, dicht bij de koffiemachine. Ineens bedenk ik dat ik wat vergeten ben en loop naar de woonkamer waar mijn werkkast staat.
Hummend loop ik terug richting de keuken, nietsvermoedend stap ik de keuken binnen. Ineens springt mijn dochter (13) uit het niets voor me en doet een dinosaurus na (dit kan ze echt geweldig goed). Ik schrok erg zo erg van dat ik er echt van moest bijkomen. Op de achtergrond hoor ik haar zo hard lachen, ze komt niet meer bij. Ze lacht precies als mij, wanneer ik een grapje uithaal met haar. “Je had je gezicht moeten zien, mam”, zegt ze gierend tussen haar woorden door. Dit is mijn gezichtsuitdrukking waarbij ik niet weet wat ik moet zeggen en eigenlijk verschrikt stil sta, in noem het ook wel mijn dino-gevoel. We hebben er hierna samen over gelachen, zij natuurlijk net iets meer als ik.
Misschien herken je het Dino-gevoel wel. Dit is een moment dat je zo schrikt, dat de wereld even stil staat. Dit was een voorbeeld van een grappig Dino-moment. Helaas heb ik tijdens mijn loopbaan ook minder leuke Dino-momenten gehad. Toen wist ik nog niet dat deze Dino een naam had. Nu wel, namelijk micro-agressie.
Wat is micro-agressie?
Micro-agressie bestaat uit kleine, subtiele vormen van verbale en non-verbale uitingen waarbij iemand per ongeluk of opzettelijk een beledigende uitspraak doet of een ongevoelige vraag stelt over bijvoorbeeld gender, etnische afkomst, leeftijd, uiterlijke kenmerken of lichaamsbouw.
De micro-agressor is zich er vaak niet van bewust dit als beledigende of vernederende manier ervaren kan worden. Een vraag die gesteld wordt of een non-verbale reactie kan in eerste indruk onschuldig lijken, de boodschap tussen de regels door kan een vervelend gevoel aan de ander geven.
bron: unsplash
Mijn persoonlijke “micro-agressieve”- Dino’s
Ik heb een aantal persoonlijke voorbeelden op een rijtje gezet:
Mijn verbale ?(dino)- momenten:
? “Het zal wel aan je looks gelegen hebben”.
Mijn innerlijke dino ?: Meen je dat nou?! Ik ben meer dan wat je ziet.
? “Als je een partner hebt, dan heb je genoeg uitdaging” (ik solliciteerde toen ik alleenstaande ouder was op een interne functie).
Mijn innerlijke dino ?: Huh. Wat heeft dat er mee te maken?! En zou je deze vraag ook gesteld hebben aan een alleenstaande vader?
? “Jij bent echt een b*tch hé. Een échte Alpha-vrouwtje”.
Mijn innerlijke dino ?: dit zeg je toch ook niet tegen een man?! Ben benieuwd welke kwaliteiten je ziet bij me om me in dit hokje te plaatsen.
? “Je komt pas net kijken, wij hebben hier meer ervaring mee”.
Mijn innerlijke dino ?: zijn we op zoek naar wat we deden? Of juist naar nieuwe alternatieven?
? “Jij bent echt slim zeg”.
Mijn innerlijke dino ?: Dacht je dat ik dom was dan?! Is dit een compliment of een belediging?
? “Wat praat jij goed Nederlands”.
Mijn innerlijke dino ?: No… you didn’t (ben in NL geboren en getogen). Deze opmerking krijgt mijn “witte” Nederlandse man nou nooit…..die ook in Nederland geboren en getogen is.
? “Je bent de eerste Surinamer die ik ken die altijd op tijd is”.
Mijn innerlijke dino ?: Hoeveel Surinamers ken je eigenlijk?!
Mijn ?– momenten zonder woorden
- Je niet laten uitspreken tijdens een overleg / vergadering
- Mijn idee was ineens van iemand anders
Het effect van micro-agressie op de werkvloer
Laat je niet vergissen door de “micro” in agressie. Het lijken misschien op kleine opmerkingen, maar de impact hiervan kan groot zijn. Zo kan het een negatief invloed hebben op je werkplezier, omgang met collega’s en je lichamelijke en mentale welzijn. En nog belangrijker, er kan een angstcultuur ontstaan en dit ondermijnt een inclusieve (werk)cultuur. In de praktijk kan dit leiden tot hoger verzuim, verhoging van de uitstroom en het verliezen van de war of talent omdat kandidaten voor andere organisaties kiezen.
Hoe kan je omgaan met micro-agressie?
De eerste stap is elkaar bewust te maken dat er sprake is van micro-agressie. De tweede stap is een dialoog met elkaar aangaan. Dit kan als je het zelf meemaakt of als je er getuige van bent.
Een wijze leidinggevende zei ooit tegen mij, choose your battles. Ik kan niet alle battles aangaan. Ik heb er de tijd en energie niet voor, hiernaast leidt het niet altijd tot een betere samenwerking. Op het moment dat ik het gesprek met iemand aanga, dan merk ik snel genoeg of iemand er open voor staat.
Soms voelt het voor mij als run or fight. Een vervelend gevoel verandert niet als ik wegren. Maar als het me echt dwars zit, dan kom ik er wel op terug. Ik heb mezelf ook aangeleerd om het te parkeren als een opmerking mij het dino-gevoel geeft. Ik benoem dat ik het een vervelende opmerking vind en dat ik er later op terug kom.
Je kan er dus voor kiezen om er niks mee te doen, om er direct op te reageren of om op een ander moment op te reageren. Wat je doet hangt onder andere samen met het voorval, hoe je er zelf mee om wil gaan en wat het belang van de situatie is. En vergeet ook niet, het gevoel dat je er zelf bij hebt. In de ene situatie wil je een dialoog aangaan om bewustzijn te creëren bij een ander, in een andere situatie heb je misschien niet de energie om te reageren, is het de druppel of is de situatie het niet waard.
Wat kan jouw organisatie hieraan doen?
Ook organisaties kunnen intern het onderwerp micro-agressie aanpakken. Het start bij bewustzijn creëren. Zo kan de organisatie het onderdeel maken van het diversiteit- en inclusie programma, onderdeel van het onboarding-programma (zo gaan we met elkaar om), als onderdeel van een Unconscious Bias training of meenemen in dialoogsessies met medewerkers uit de organisatie.
Als manager kan je het ook bespreekbaar maken in het teamoverleg, niet pas wanneer het is voorgevallen en/of iemand heeft er een melding van gemaakt. Juist om voorvallen te voorkomen.
bron: unsplash
Kom uit je bubbel!
We leven allemaal in ons eigen waarheid-bubbel. Onze waarheid is gevormd door onze opvoeding, scholing, werk, vrienden, normen en waarden, etc.. Voor iedereen is de waarheid-bubbel anders, dus ook hoe we naar een ander kijken, naar levensovertuigingen, tradities en naar onze maatschappij.
Onze waarheid groeit en ontwikkeld zich met ons mee. Dit betekent dat de waarheid-bubbel ook verandert. Omdat we meer weten, zien en begrijpen en omdat we de waarheid van een ander perspectief bekijken.
Hoe we naar de wereld kijken is vanuit een uniek en persoonlijk perspectief. Hoe we samen een maatschappij, een groep of organisatie vormen is vanuit een gezamenlijk perspectief. Dit is ook de grote uitdaging waar samen mee te maken hebben.
Wat mij heeft geholpen, is het besef dat de vraag die iemand stelt of de opmerking die iemand maakt, niet over mij gaat. Het gaat over een perceptie die iemand heeft van mij. We zijn allemaal verantwoordelijk voor een inclusieve werkcultuur. Dus hierbij hoort ook dat we ons blijven ontwikkelen. Niet alleen op je eigen vakgebied, maar ook op sociaal vlak.
BE(E) the change
Ik ben Madhu Mathoera, mijn missie is om Nederland inclusiever te maken.
Wil je weten hoe ik dit doe en wat ik voor jouw organisatie kan betekenen?
Laten we dan contact hebben via madhu@beetopofmind.nl.
